- CYUTL SM-20
- Series
- 2022
Part of Αρχείο Σόλωνα Μιχαηλίδη
Το έργο του Σόλωνα Μιχαηλίδη⎯συνθέτη, μουσικολόγου, μαέστρου και παιδαγωγού⎯κατά το πρώτο μισό του 20ου αιώνα, αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση, τόσο για την Κύπρο όσο και για τον ευρύτερο ελληνικό γεωγραφικό χώρο. Σε μια περίοδο κατά την οποία τα περισσότερα ευρωπαϊκά έθνη έχουν ήδη προχωρήσει στη σύσταση «Εθνικών Σχολών» στη μουσική, ο Μιχαηλίδης ακολουθεί το αντίστοιχο ρεύμα είχε αναπτυχθεί στην Ελλάδα και στρέφεται στη δημιουργία ελληνο-κυπριακής «εθνικής» μουσικής, αντλώντας ερεθίσματα και υλικό από την «εθνική» πολιτιστική δεξαμενή: Αρχαία Ελλάδα, Βυζάντιο και ελληνική [κυπριακή] παράδοση. Πολυσχιδής προσωπικότητα, με πνευματικές ανησυχίες και υπερβολικό ζήλο για μόρφωση, υποστηρίζει το κυρίαρχο εθνικιστικό αφήγημα περί ιστορικής συνέχειας του Ελληνικού Έθνους, στο οποίο εντάσσει και την Κύπρο, ως αναπόσπαστο κομμάτι του ελληνισμού, μέσα στο πλαίσιο της συζήτησης περί αλυτρωτισμού που αναθερμάνθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα στο νησί, κατά την περίοδο της αποικιοκρατίας. Ο Μιχαηλίδης απεκδύεται τις τάσεις απόρριψης των μουσικών νεωτερισμών που εμφανίζονται στον ελληνικό χώρο στην εποχή του, και προσεγγίζει τον όρο «εθνική» μουσική με προοδευτική διάθεση. Το προσωπικό του όραμα, συνοψίζεται στην προσπάθεια δημιουργίας μιας λόγιας «εθνικής» μουσικής, η οποία θα πηγάζει με «φυσικό και ειλικρινή» τρόπο από την ψυχή του δημιουργού, και θα διαδίδεται, κυρίως, διαμέσου κρατικών [εθνικών] φορέων εκπαίδευσης στον ευρύτερο ελληνικό χώρο, με απώτερο σκοπό τη δημιουργία μιας πολιτιστικής κουλτούρας στα πρότυπα των μουσικά «ανεπτυγμένων» ευρωπαϊκών χωρών. Η συμβολή της ιδιαίτερης του πατρίδας στο ελληνικό εθνικιστικό πρόγραμμα, θεωρείται από τον ίδιο δεδομένη, αφού για τον Μιχαηλίδη «κυπριακή» και «ελληνική» ταυτότητα, είναι ένα και το αυτό. Μέσα από μια κοσμοπολίτικη προσέγγιση της ελληνικής «εθνικής» πολιτιστικής ταυτότητας, ο Σόλωνας Μιχαηλίδης επιδιώκει τον συγκερασμό «ελληνικότητας» και «οικουμενικότητας», ενστερνιζόμενος απόλυτα το μπετοβενικό ιδανικό της συναδέλφωσης των λαών και εκφράζοντας την ισχυρή πεποίθηση ότι η παγκόσμια μουσική γλώσσα θα πρέπει να ενώνει και όχι να χωρίζει τα Έθνη, αναδεικνύοντας, όμως, ταυτόχρονα, την ιδιαίτερή τους «προσωπικότητα».
Κωνστάντη, Κορίνα